Kiedy podpisujemy umowę ubezpieczenia obowiązkowego OC, w załączonych Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU) napotykamy trudne terminy prawnicze. Ten artykuł przybliży pojęcie szkody majątkowej.
Szkoda majątkowa
Szkoda majątkowa, nazywana inaczej szkodą rzeczową, powstaje wtedy, gdy dochodzi do uszkodzenia, utraty lub zniszczenia posiadanych przez nas dóbr materialnych. Osoby, które występują o odszkodowanie, korzystając z tzw. OC sprawcy szkody, tj. obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, najczęściej zgłaszają szkody rzeczowe polegające na uszkodzeniu lub zniszczeniu pojazdu, odzieży i bagażu. Do tej grupy szkód majątkowych zaliczyć można również koszt holowania pojazdu, koszt wynajmu samochodu zastępczego, a także uszkodzenie budynków, ogrodzeń, drzew, a także zranienie lub zabicie zwierząt.
Szkoda w pojeĽdzie zgłoszona do likwidacji zakładowi ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia samochodowego OC, zwyczajowo kwalifikowana jest jako:
1. szkoda częściowa,
2. szkoda całkowita.
Szkoda częściowa może zostać tak określona, gdy po wypadku samochód nadaje się do naprawy. Decyduje o tym głównie wysokość kosztu naprawy, koniecznej do przywrócenia pojazdu do stanu technicznego sprzed wypadku. Jeżeli koszt ten przekracza wartość pojazdu przed uszkodzeniem, poszkodowany traci prawo do naprawienia szkody poprzez remont pojazdu. Dodatkowo może zdarzyć się taka sytuacja, gdy względy bezpieczeństwa wykluczają naprawę, nawet ekonomiczne uzasadnioną, to znaczy, gdy mimo przeprowadzonego remontu pojazd nie będzie mógł być dopuszczony do ruchu. Wybór sposobu naprawienia szkody należy do poszkodowanego.
Likwidacja szkody częściowej w pojeĽdzie może nastąpić przez:
a) naprawę w warsztacie wskazanym przez zakład ubezpieczeń, z którym ma podpisaną umowę o współpracę – następuje wówczas likwidacja szkody w systemie bezgotówkowym, gdyż z warsztatem naprawczym rozlicza się bezpośrednio firma ubezpieczeniowa;
b) naprawę w warsztacie wybranym przez poszkodowaną osobę. Rozliczenie się z zakładem ubezpieczeń następuje po okazaniu rachunków czy faktur;
c) ustalenie na podstawie sporządzonego kosztorysu naprawy, jaka suma pieniędzy potrzebna będzie do wyremontowania pojazdu, po czym poszkodowany otrzymuje świadczenie odszkodowawcze bezpośrednio od firmy ubezpieczeniowej.
Szkoda całkowita ma miejsce wówczas, gdy łączny koszt naprawy przekracza wartość pojazdu w stanie przed wystąpieniem szkody. W przypadku wystąpienia takiej szkody przysługuje odszkodowanie odpowiadające aktualnej wartości rynkowej pojazdu, w stanie technicznym sprzed wypadku. Przy szkodzie całkowitej pojazdu odszkodowanie powinno umożliwić osobie poszkodowanej zakup takiego samego pojazdu, jaki został zniszczony, tj. tej samej marki, tego samego roku produkcji, typu, standardu, przebiegu itd.
W praktyce stosuje się dwa sposoby likwidacji szkody całkowitej.
Pierwsza z nich polega na tym, że firma ubezpieczeniowa przejmuje, za zgodą poszkodowanego, wrak pojazdu (nazywany też pozostałościami) i wypłaca odszkodowanie w pełnej wysokości, to znaczy w kwocie odpowiadającej wartości rynkowej pojazdu, zbliżonego parametrami technicznymi do zniszczonego samochodu. W drugim przypadku, wrak pojazdu pozostaje w posiadaniu poszkodowanego i o jego wartość pomniejszona zostanie kwota wypłaconego odszkodowania.